این روزها که کل دنیا با خطر گرم شدن کره زمین و انواع بحرانهای اقلیمی و زیست محیطی روبرو هستند، هر ایده و طرحی برای مبارزه با این معضلات و کند کردن روند نابودی زمین، کم و بیش مورد استقبال قرار میگیرید. این بار یک طرح خلاقانه جدید از طراح خوش فکر ایرانی، روی بازسازی یخ های قطبی تمرکز کرده است.
در حال حاضر چندین فعالیت انسانی به صورت همسو مقصر اصلی بحرانهای آب و هوایی امروز هستند. از جمله این فعالیتها سوزاندن سوختهای فسیلی است که مقادیر زیادی آلایندههای مضر هوا مانند دی اکسید کربن را در جو آزاد میکند و باعث گرم شدن کره زمین میشود. متاسفانه به دلیل افزایش انتشار گازهای گلخانهای ناشی از فعالیتهای انسانی، دمای آب دریاها نیز در حال افزایش است و یخچالهای قطبی در حال ذوب شدن هستند و این یک هشدار جدی برای انقراض گونههای بسیار زیادی از جانوارن زمین است.
متاسفانه باید گفت که حیواناتی مانند پنگوئنهای امپراطور، آینده تلخی را پیش رو دارند؛ زیرا تمام فعالیتهای حیاتی آنها از پوست انداختن گرفته تا تولید مثل و تغذیه، به یخچالهای قطب شمال و یخ بستن آبهای آن منطقه بستگی دارد. در صورتی که با گرم شدن زمین این یخها آب شوند و شرایط اقلیمی خود را حفظ نکنند، تعداد بسیار زیادی از انواع پنگوئنها در آیندهای نه چندان دور، منقرض خواهند شد. خوب است بدانیم که این وابستگی چقدر حیاتی است. با توجه به این موضوع، صحبت از بازسازی یخهای قطبی به روشی ساده، بسیار امیدوارکننده و مطلوب است. در صورتی که به بتوان به هر طریقی روند گرمایش زمین را کندتر کرد، احتمال نجات گونههای بیشتری وجود خواهد داشت.
«سجاد نویدی» معمار خلاق ایرانی امیدوار است که با طراحی جدید سیستم محافظتی خود برای پنگوئنها، بتواند این پرندگان دریایی تاکسیدو را به سمت فردایی بهتر و خنکتر ببرد. نویدی با طراحی ایگلو مخصوص پنگوئن ها موفق شد طرح خود را به مرحله آخر مسابقه معماری و هنرهای دو ساله Fondation Jacques Rougerie در طبقه بندی «نوآوری برای دریا» برساند.
طراحی سجاد نویدی شامل دو جز مهم است: اول بخش گرمایشی که شامل ایگلوی ساخته شده بالای یک تکه یخ است و دوم سیستم خنک کننده آن در زیر آب. نویدی با الهام از رفتار تنظیم دمایی اجتماعی (ترمورگولاسیون) این حیوانات – مانند جمع شدن انبوه پنگوئنها در کنار هم برای گرم ماندن از سرمای هوا – ساختار خود را پیشنهاد کرده که بر طبق آن یک ایگلو در بالای کلاه یخی در حال ذوب قرار میگیرد و یک سیستم خنک کننده که به کمک یک آونگ در حال چرخش تولید نیرو میکند، به زیر کلاهک یخی متصل میشود تا سطح یخ زده کلاهک یخی را تقویت کند.
در حالت ایده آل، نویدی فرض میکند که پنگوئنها برای گرم شدن و صرفه جویی در انرژی خود وارد این ایگلوها شده و درون آن دور هم جمع میشوند. قرار است در زیر کلاهک یخی این ایگلو یک سیستم خنک کننده (الهام گرفته از حرکت اسفنجهای دریایی) نصب شود که انرژی خود را از یک آونگ در حال چرخش که به کمک جریان اقیانوس حرکت میکند، تامین خواهد کرد. هر کدام از این آونگهای در حال حرکت با فناوری هوشمندی کار میکنند که میتوانند مشخص کنند کدام یک از کلاهکهای یخی نیاز به خنک سازی دارند. بنابراین، در صورت نیاز به هوای سرد در جای دیگر، آونگها به طور خودکار از تکه یخهای متصل خود جدا میشوند و دوباره به یخهای در حال ذوب وصل میشوند.
برای بسیاری از ما، نزدیکترین چیزی که به وضعیت اقیلمی مناطق قطب شمال دیدهایم، تبلیغات انیمیشن کوکاکولا است که بینندگان را مجبور به نجات خرسهای قطبی میکند! با این که جالب است بدانید که بخش عمده این منطقه کاملا ناشناخته است. طراحیهایی مانند طرح سجاد نویدی به نوعی استفاده هوشمندانه از فنآوری هوشمند و همچنین تحقیقات علمی در کنار آن است. با این وجود، مشکل منحصر به فرد بودن و ناشناخته ماندن وضعیت کامل قطب شمال، ممکن است مرزهای طراحی را نیز تحت تاثیر قرار دهد و طراح را به نحوی از واقعیت دور کند. به عنوان مثال، در کنار وجود معضل گرمایش زمین، همین طور تولید یخ زیاد نیز میتواند برای اکوسیستم منطقه و سلامت پنگوئنها، نوعی تهدید به حساب بیاید. اگر یخها بیش از اندازه زیاد شوند، این حیوانات را از آبهای آزاد به عنوان تنها منبع غذایی خود دور میکنند. با توجه به تطبیق پنگوئنها با گرم شدن کره زمین ناشی از دخالت بشر، دستکاری بیشتر انسان میتواند سردرگمی بیشتری را در میان ساکنان قطب شمال ایجاد کند. بعضی اوقات و به طور خاص وقتی صحبت از مبارزه با تغییرات آب و هوایی زمین میشود، واقعا کمترین دخالت، بهترین گزینه است.
کپسول فضاپیمای «کرو دراگون» (Crew Dragon) شرکت SpaceX بعد از ظهر یکشنبه در خلیج مکزیک فرود آمد و ماموریت Demo-2 را به اتمام رساند. این موفقیت بزرگ در عرصه فضانوردی، مسیر جدیدی در راه سفرهای انسانی به فضا در آیندهای نه چندان دور است.
اتمام ماموریت تاریخی ناسا
خبر خوب جدید دنیا این است که بعد از ظهر دیروز، یکشنبه 2 اوت سال 2020 میلادی شاهد اتمام ماموریت تاریخی ناسا و فرود موفقیت آمیز فضاپیمای آن بودیم. کپسول دراگون شرکت SpaceX در نزدیکی Pensacola فلوریدا در خلیج مکزیک فرود آمد و در انتهای این پرواز آزمایشی فضانوردان ناسا، «باب بهنکن» (Bob Behnken) و «داگ هورلی» (Doug Hurley) به زمین بازگشتند. این اولین باری است که شرکت «ایلان ماسک» (Elon Musk) موفق شده انسانها را به فضا بفرستد. برای ناسا، چنین ماموریتی به معنای بازگشت توانایی ایالات متحده برای پرتاب فضانوردان خود است که از زمان پایان یافتن برنامه شاتل فضایی، برای حدود یک دهه از آن بیبهره مانده بود.
اتمام ماموریت تاریخی ناسا - فضانوردان ناسا «باب بهنکن» (Bob Behnken) و «داگ هورلی» (Doug Hurley)
بعد از موفقیت در این ماموریت که به عنوان Demo-2 شناخته میشود، ناسا قصد دارد فضانوردان خود را بر روی فضاپیمای SpaceX هر چند ماه یک بار و با پرداخت 55 میلیون دلار برای هر صندلی، به فضا پرتاب کند. پس از این موفقیت بزرگ، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا «دونالد ترامپ» (Donald Trump) اندکی پس از فرود کپسول، در توئیتر خود پیام تبریک منتشر کرد. «جیم برایدنستاین» (Jim Bridenstine)، مدیر ناسا نیز در این باره گفت:
ماموریت Demo-2 پس از گذشت سالها تلاش SpaceX برای ساخت کپسول دراگون، در واقع موفقیت آزمایش نهایی برای تایید قابلیت بهرهبرداری آن به حساب میآید. ناسا تا کنون 3.3 میلیارد دلار برای توسعه فضاپیما و همچنین شش ماموریت عملیاتی به SpaceX اهدا کرده است. این آژانس فضایی همچنین قراردادهایی به ارزش 4.8 میلیارد دلار با شرکت بویینگ برای ساخت فضاپیمایی به نام Starliner منعقد کرده که این کپسول به دلیل آزمایش پرواز ناکام در دسامبر گذشته، همچنان در حال توسعه است.
فرود
بهنکن و هورلی در تاریخ 30 ماه مه 2020 روی موشک SpaceX Falcon 9 به فضا پرتاب شدند که فضاپیمای Crew Dragon روز بعد به ایستگاه فضایی بینالمللی رسید. این دو فضانورد تاریخساز 63 روز را در ایستگاه فضایی گذرانده و سیستمها و ویژگیهای کپسول را مورد آزمایش قرار دادند. بهنکن و هورلی به این کپسول لقب Endeavour، نام مدارگرد شاتل فضایی را دادند. Endeavour در طی طوفان شدید جو زمین، موفق شد حرارت بالاتر از 3500 درجه فارنهایت (1927 درجه سانتیگراد) را تحمل کند و به لطف سپر گرمای مقاوم فضاپیما، خدمه کپسول دراگون تنها شاهد افزایش دما تا 85 درجه فارنهایت (29.5 درجه سانتیگراد) بودند. ناسا پیشبینی میکند که پیش از شروع حرکت بعدی به عنوان با اولین ماموریت عملیاتی SpaceX که برای اواخر ماه سپتامبر برنامهریزی شده است، حدود شش هفته به بررسی دادههای Demo-2 بپردازد.
ماموریت بعدی
با فرض این که بررسی دادههای Demo-2، هیچ مسئله مهمی را نشان ندهد، ناسا قصد دارد ماموریت SpaceX Crew-1 را در اواخر ماه سپتامبر آغاز کند. این اولین ماموریت عملیاتی کپسول دراگون خواهد بود و فضانوردان ناسا، «مایک هاپکینز» (Mike Hopkins)، «ویکتور گلاور» (Victor Glover)، «شانون واکر» (Shannon Walker) و فضانورد JAXA «سوچی نوگوچی» (Soichi Noguchi)، چهار نفر اول خدمه حمل هستند.
فضاپیمای ناسا با نام Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) موفق شده تصویری از عارضه زمین شناسی غیرمعمولی را در سیاره سرخ برداشت کند که دانشمندان را گیج کرده است. ماهیت رشته کوههای عجیب و غریب مریخ هنوز برای دانشمندان مشخص نشده است.
رشته کوههای عجیب و غریب مریخ
به گزارش CNET، دوربین HiRise MRO مجموعهای از پشتههای سنگی غیرمعمول را در نزدیکی منطقه Aureum Chaos مریخ عکاسی کرد که موجب تعجب دانشمندان و منجمان ناسا شده است. اگر چه این تصویر مربوط به سال 2011 است؛ اما با این حال تیم دانشگاه آریزونا HiRise اخیرا آن را به عنوان معمایی عجیب به خبر داغ این روزها تبدیل کردهاند. آنها با اعتراف به این که دقیقا نمیدانند ماهیت رشته کوههای عجیب و غریب مریخ چگونه است و منشا آنها از چیست، این تصویر ویژه را در فضای مجازی به اشتراک گذاشتهاند. یک تجزیه و تحلیل کاملا جدید در این زمینه، احتمال میدهد که تشکیل این ناهمواریها، نتیجه فرسایش باستانی روی سطح سیاره سرخ بوده است.
ایدههای مطرح شده
ویژگیهای زمین شناسی مریخ اخیرا برای ستاره شناسان اهمیت بیشتری پیدا کرده است؛ زیرا، آنها در حال بررسی این سیاره برای یافتن نشانههایی از آب در گذشته و حال هستند. برای درک بهتر این موضوع، تیم آریزونا حدس میزند که این پشتههای عجیب و غریب در نتیجه ترکیب آب روان و فعالیت آتشفشانی شکل گرفتهاند. این تیم در پست «تصویر روز» خود نوشت:
این تصویر شاید نتیجه میلیاردها سال فرسایش توسط باد باشد که باعث به وجود آمدن ناهمواریها و شکستگیهای سیمانی شده که به برآمدگیهای بلند فعلی تبدیل شدهاند.
ماهیت رشته کوههای عجیب و غریب مریخ
تیم آریزونا در مورد حدس خود برای این موضوع نوشت:
البته، این داستان اگر کاملا اشتباه نباشد، میتوان گفت برای تایید شدن نیز تقریبا ناقص است.
با این وجود هنوز هیچ کس به درستی نمیداند که چه چیزی عامل اصلی به وجود آمدن چنین رشته کوههایی در مریخ است، تا زمانی که ماموریتهای آینده به این سیاره، درک بهتری از محیط و تاریخچه آن به ما بدهد. تا آن زمان این پشته ها به عنوان یک رمز و راز حل نشده باقی خواهند ماند.